Battle of the Bitters

The Battle of the Bitters

“Bier is bitter, bier is best” is in Nederland een bekend lied. Tot een jaar of 20 geleden dronk men voornamelijk pils. Zoals bekend is die aan de bittere kant. In de jaren negentig verschenen er veel zoete fruitbieren op de markt. De brouwers speelden maar al te graag in op de smaakvoorkeur van de jongere generaties die zijn opgegroeid met soft drinks.

Het heeft echter wel even geduurd voordat de brouwers de smaak van de hop weer een prominente plek in hun bier gaven en gelukkig merk je nu dat steeds meer bierdrinkers de bitterheid weten te waarderen. Het zijn juist de bittere smaken die ervoor zorgen dat het bier je dorst lest en zin geeft in een volgend biertje. Zoet bier doet juist het tegenovergestelde en sluit de smaakpapillen af. Daar heb je dus veel eerder genoeg van. De bitterheid in het bier komt vooral van de hop. Dit zorgt bij het koken van het bier voor de bittere smaak en zorgt daarnaast voor een betere houdbaarheid. Bitterheid kan ook ontstaan door de looistoffen uit de gebruikte mout of eventueel toegevoegde kruiden.

Tegenwoordig zie je steeds meer bittere bieren in de schappen van de (bier)winkels verschijnen. Een I.P.A, dubbel I.P.A of zelfs triple I.P.A. is tegenwoordig niets bijzonders meer en er zijn veel brouwers die flink experimenteren met diverse hopsoorten. Sommigen zoeken het in de z.g.n. ‘Single hops’, bier waarin maar één hopsoort wordt gebruikt voor zowel de bitter hop, de aroma hop en de eventuele dry-hop. Anderen kiezen juist voor 3 (of meer) verschillende hopsoorten.  Wat vooral opvalt is dat er hier in Nederland veel nieuwe en minder bekende hopsoorten gebruikt worden uit vooral Nieuw Zeeland en Amerika. Er zijn ook brouwers die echt extreem gaan zoals bijvoorbeeld ‘Hop-15 Ale’ van Port Brewing (15 soorten hop) of ‘Mikkeller 1000 IBU’. IBU (International Bitterness Units) staat gelijk aan EBU (European Bitterness Units) en geeft de bitterheid van het bier aan. De maximale bitterheid is 100. Dat zegt genoeg over het bier van Mikkeller, lijkt mij.

Op 29 maart vond er een bijzondere bierproeverij plaats in Amsterdam. Peter van de Arend (Nederlandse biersommelier en eigenaar van Nederlands biercafé ’t Arendsnest en Amerikaans biercafé de Beertemple) had Ben Vinken (Belgische biersommelier en uitgever van diverse boeken en tijdschriften over Belgisch bier) uitgedaagd tot deze bierproeverij. Beiden zijn lid van het ‘Biergenootschap der Lage Landen’ dat zich inzet voor de promotie van bier en de biercultuur van beide landen.  In 2007 begon dit met de vraag: “Wie brouwt de beste triple, België of Nederland?” In de Abdij van Koningshoeve bij Tilburg werden diverse Nederlandse en Belgische triple’s geproefd en de triple van Afflichem (B) kwam toen als beste uit de bus.

Peter vond het tijd voor een revanche en nu was de vraag: “Wie brouwt het lekkerste bittere bier?” In de Beertemple kwamen 26 bierproevers uit Nederland en België (en 1 Canadees) bijeen om te bepalen welk bitter bier zij het lekkerst vonden. Er werd ‘blind’ geproefd en iedereen beoordeelde de bieren op hun smaak. Er werden vier Nederlandse en vier Belgische bittere bieren geproefd. Omdat het gehouden werd in de Beertemple heeft Peter er ook nog twee Amerikaanse bieren aan toegevoegd waardoor er totaal tien bieren beoordeeld moesten worden. Helaas kon ik er zelf niet bij zijn maar uit alle reakties heb ik begrepen dat het een plezierige middag is geweest. Natuurlijk werd deze afgesloten met de einduitslag van de ‘Battle’: Nederland tegen de rest van de wereld.

De uitslag was als volgt:

10 – De Glazen Toren Saison D’Erpe Mere - B (5,95

  9 – Gouden Carolus Hopsignoor - B (6,08)

  8 – Jopen Trinitas Triple - N (6,33)

  7 – Lefebvre Hopus - B (6,80)

  6 – Great Divide Titan - US (7,03)

  5 – Christoffel Nobel - N (7,20)

  4 – Flying Dog Raching Bitch - US (7,27)

  3 – Snaterende Arend / Emelisse Mikkie’s - N (7,32)

  2 – Emelisse Triple IPA - N (7,58)

  1 – La Chouffe Houblon Chouffe  - B (7.87)

                                                                                                                   (foto's proeverij Oscar Moerman)

Helaas voor Peter heeft België ook deze keer gewonnen. Toch was hij heel tevreden met de uitslag. Niet alleen scoorden de Nederlandse bieren erg goed in deze proeverij met 3 bieren in de top 5, ook eindigde zijn Mikkie’s bier op de derde plaats. Over de winnaar was hij ook erg te spreken. Dit bier was alleen verkrijgbaar in Amerika en bij de brouwerij zelf. Peter heeft dit bier in Nederland geïmporteerd. Hij nam regelmatig 30 dozen mee naar Nederland. Elke keer werd hem gevraagd: “Het is toch wel voor eigen gebruik?” “Natuurlijk”, zei Peter elke keer. Zo is La Chouffe Houblon Chouffe in Nederland op de markt gekomen.

De stand Nederland tegen de rest van de wereld is nu 0-2. Peter denkt al hard na over een nieuwe uitdaging.

Jan Ronald

The Battle of the Bitters

 “Bier is bitter, bier is best” (Beer is bitter, beer is best) is a well known Dutch song. Up to 20 years ago pilsner was the most common beer. As we all know that’s a bitter beer. In the nineties a lot of sweet fruit beers appeared on the market. Brewers gladly adapted to the taste preference of the younger generations, which grew up with soft drinks.

It took some time before the bitter taste of the hops became a prominent ingredient of beer again and I’m happy to see that more and more beer-lovers appreciate this bitterness. It is exactly the bitterness of beer which quenches your thirst and gives you the desire to have another one. Sweet beer does exactly the opposite and closes off the taste buds. Then you think: ‘One beer is enough’.
Bitterness in beer comes from tannins in malts or added herbs, but it is mostly due to hops. This ensures the bitter taste during the brew process and it gives the beer a better durability.

Nowadays more and more bitter beers are conquering the market.  I.P.A., double I.P.A. or even triple I.P.A. is nothing special anymore and there are many brewers who experiment considerably with several hop types. Some are making `Single hops’ beer in which one hop type is used for both bitter hops, the aroma hops and sometimes even the dry-hopping. Others choose to use three different hops or even more than that.  What is especially noticeable is that here in the Netherlands more and more new and lesser-known hop types from especially New Zealand and America are being used. There are also some brewers who like to go for real extremes, for example `Hop-15 ale’ by Port Brewing who uses 15 types of hops.
Another striking example is `Mikkeller 1000 IBU’. IBU stands for International Bitterness Units. It is the equivalent of EBU (European Bitterness Units) and it indicates the bitterness of the beer. The maximum bitterness is 100, so I don’t think have to explain what this says about Mikkeller’s beer.

On the 29th of March there was an interesting beer tasting in Amsterdam. Peter van de Arend challenged Ben Vinken to this tasting. They are well-matched. The former being a Dutch beer sommelier and owner of Dutch beer café ‘t Arendsnest and American beer café the Beertemple, the latter a Belgian beer sommelier and editor of several books and illustrated magazines concerning Belgian beer. Both are members of the `Biergenootschap of the Lage Landen’ a group of Belgian and Dutch beer connoisseurs promoting beer and the beer culture of both countries.
Their tasting adventures started in 2007 with the question: Who is brewing the best triple, Belgium or the Netherlands? In the Abbey of Koningshoeve, near Tilburg, a group of beer enthusiasts sat down to taste several Dutch and Belgian triples. In the end the triple van Afflichem (B) was voted as the best.

Peter thought it time for a revanche and now the question was: Who is brewing the nicest bitter beer? In the Beertemple 26 beer tasters from the Netherlands and Belgium (and 1 Canadian) met to decide which bitter beer they liked best. It was a ‘blind tasting’ and everyone assessed the beers on their taste. There were four Dutch and four Belgian bitter beers ready to be tasted. Because it was kept in the Beertemple, Peter had also added two American beers so there were ten beers on the table waiting to be assessed. Unfortunately I was not able to participate because I had to work. I have heard that it was a pleasant afternoon. Of course the results were presented at the end of the tasting. Who was the winner of the `Battle’: The Netherlands against the rest of the world?

 The result was as follows:

10 – De Glazen Toren Saison D’Erpe Mere - B (5,95)  

  9 – Gouden Carolus Hopsignoor - B (6,08) 

  8 – Jopen Trinitas Triple - N (6,33) 

  7 – Lefebvre Hopus - B (6,80) 

  6 – Great Divide Titan - US (7,03) 

  5 – Christoffel Nobel - N (7,20) 

  4 – Flying Dog Raching Bitch - US (7,27) 

  3 – Snaterende Arend / Emelisse Mikkie’s - N (7,32) 

  2 – Emelisse Triple IPA - N (7,58) 

  1 – La Chouffe Houblon Chouffe - B (7,87)

Unfortunately for Peter, Belgium won this time around. Nevertheless he was very satisfied with the result. The Dutch beers not only scored well in this tasting with 3 beers in the top 5, also his Mikkie’s beer finished in third place. He was also pleased with the winner. This beer was only available in America and at the brewery in Belgium. Peter started taking this beer to the Netherlands by regularly buying 30 boxes. Each time they asked him: “Is it for personal use?” “Of course”, Peter said with a straight face. This is the way ‘La Chouffe Houblon Chouffe’ got introduced onto the Dutch market.

The score ‘The Netherlands against the rest of the world’ is now 0-2. Peter is already thinking about a new challenge.

Jan Ronald